08/02/2013

Επιστολή διαμαρτυρίας ΠΚΣ προς τον Υπουργό ΑΑΤ για τον αποκλεισμό των κτηνιάτρων από τον έλεγχο τροφίμων στο προτεινόμενο σχέδιο Νόμου

Θεσσαλονίκη, 8 Φεβρουαρίου 2013

ΠΡΟΣ: ΥΠΟΡΓΕΙΟ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΚΑΙ ΤΡΟΦΙΜΩΝ

ΥΠΟΨΗ: ΥΠΟΥΡΓΟΥ ΥΠΑΑΤ κ. Αθανάσιου Τσαυτάρη

Κύριε Υπουργέ,

Μετά την από 30 Ιανουαρίου 2013 ανάρτηση στην ιστοσελίδα του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων για δημόσια διαβούλευση της νομοθετικής πρωτοβουλίας του ΥΠΑΑΤ με τίτλο: «Διοικητικά μέτρα, διαδικασίες και κυρώσεις στους τομείς της υγιεινής και ασφάλειας των τροφίμων και των ζωοτροφών, της υγείας και προστασίας των ζώων ως και της διαχείρισης των ζωικών υποπροϊόντων και λοιπές διατάξεις αρμοδιότητας του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων» και τη λεπτομερή του μελέτη σας υποβάλουμε την έντονη διαμαρτυρία του Επιστημονικού Κτηνιατρικού Κόσμου της χώρας μας για το«Άρθρο 55 Εργαστηριακές αναλύσεις τροφίμων», ως ακολούθως:

Το Άρθρο 55, όπως έχει διατυπωθεί στην ανάρτηση του ΥΠΑΑΤ για δημόσια διαβούλευση, διατυπώνει τα εξής:
«Οι κάτοχοι πτυχίου Τμημάτων, Τομέων ή Κατευθύνσεων Επιστήμης και Τεχνολογίας Τροφίμων ή Γεωπονικής Βιοτεχνολογίας των Γεωπονικών Πανεπιστημίων της χώρας ή πτυχίου αντίστοιχων ειδικοτήτων σχολών άλλου κράτους μέλους της ΕΕ ή ισότιμου πτυχίου ή διπλώματος αντίστοιχων ειδικοτήτων σχολών χωρών εκτός ΕΕ, κατά την άσκηση των επαγγελματικών δραστηριοτήτων τους, σύμφωνα με τις διατάξεις του π.δ. 344/2000 (Α΄297) και ιδίως των άρθρων 8 και 9 αυτού, δύνανται να εκτελούν και να υπογράφουν και χημικές, μοριακές και μικροβιολογικές αναλύσεις τροφίμων επί αμοιβή καθώς και να διευθύνουν δημόσιο ή ιδιωτικό εργαστήριο που διενεργεί τις ανωτέρω αναλύσεις».
  1. Η συγκεκριμένη διατύπωση είναι εκτός πραγματικότητας αλλά και εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης προβάλλοντας με απερίγραπτη προχειρότητα «ποιοι μπορούν να διευθύνουν δημόσιο ή ιδιωτικό εργαστήριοελέγχου τροφίμων και ποιοι έχουν την αρμοδιότητα της πραγματοποίησης εργαστηριακών αναλύσεων τροφίμων επί αμοιβή». Όπως έχει διαμορφωθεί η ευρωπαϊκή νομοθεσία αλλά και η διεθνής την ευθύνη τόσο της διεύθυνσης εργαστηρίου τροφίμων όσο και της εκτέλεσης των αναλύσεων έχουν «όσοι διαθέτουν επικυρωμένες μεταπτυχιακές σπουδές και ειδικές εξειδικεύσεις» πιστοποιημένες από επίσημους φορείς της Ευρωπαϊκής Ένωσης αλλά και άλλων χωρών. 
  2. Επίσης, όλοι οι εργαστηριακοί στη συνέχεια της επαγγελματικής τους καριέρας πρέπει να «είναι σε θέση να αποδεικνύουν διαρκώς την επάρκεια και την ικανότητά τους να πραγματοποιούν τις αναλύσεις γιατις οποίες έχουν την πιστοποίησή τους»
  3. Η κοινοτική νομοθεσία είναι απόλυτα σαφής και περιγράφει λεπτομερώς «ποιοι και κάτω από ποιες προϋποθέσεις δύνανται να πραγματοποιούν αναλύσεις τροφίμων όπως, φυσικοχημικές αναλύσεις,αναλύσεις προσδιορισμού χημικών καταλοίπων (προσθετικών, φαρμάκων, ρύπων περιβάλλοντος κλπ), μικροβιολογικές, αναλύσεις μοριακής βιολογίας, γενετικής μηχανικής κλπ». 
  4. Από τον οδηγό σπουδών του Τμήματος Κτηνιατρικής του ΑΠΘ (Κύκλοι σπουδών Ι, ΙΙ & IV) & του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας προκύπτει ότι οι κτηνίατροι εκπαιδεύονται τόσο σε θεωρητικό όσο και σεπρακτικό-εργαστηριακό επίπεδο στα γνωστικά αντικείμενα της υγιεινής και της τεχνολογίας τροφίμων ζωικής προελεύσεως, της υγιεινής και της τεχνολογίας του γάλακτος, στις βασικές αρχές της χημείαςτροφίμων και τις φυσικοχημικές μεθόδους εξέτασης των τροφίμων. 
  5. Επιπρόσθετα, από τις διατάξεις του Π.Δ. 344/2000 και ειδικότερα του άρθρου 12 παράγραφος 3, στις επαγγελματικές δραστηριότητες των κτηνιάτρων περιλαμβάνεται η ίδρυση και λειτουργία εργαστηρίου ελέγχου τροφίμων καθώς σαφέστατα ορίζει τα αντικείμενα της ειδικότητας τους αλλά και τα αντικείμενα των άλλων κλάδων. 
Επιπλέον, για την ενημέρωσή σας άλλα και όποιων άλλων έχουν εμπλακεί στη σύνταξη του συγκεκριμένου άρθρου 55, και προκειμένου να διαφανεί ο ρόλος του έλληνα κτηνιάτρου στην υγιεινή, στην τεχνολογία και στον έλεγχο των τροφίμων ζωικής προέλευσης (όπως άλλωστε γίνεται σε παγκόσμιο επίπεδο) οφείλουμε επιπλέον να σας πληροφορήσουμε τα εξής:
  • Πάνω από 200 χρόνια στην Ευρώπη και από την εποχή του Όθωνα στην Ελλάδα, ο κτηνιατρικός κλάδος ασχολείται με τη παραγωγή (τεχνολογία) και τον έλεγχο των τροφίμων ζωικής προέλευσης. 
  • Το τρίτο σε παγκόσμιο επίπεδο βιβλίο που κυκλοφόρησε (το 1887) και αφορούσε στην υγιεινή του κρέατος ήταν ελληνικό, του κτηνιάτρου Γ. Πιλάβιου. 
  • Οι κτηνίατροι δημόσιοι υπάλληλοι, ασχολούνται κατά ποσοστό περισσότερο του 29,60% του χρόνου τους με την επιθεώρηση και τον έλεγχο των τροφίμων σε εργαστηριακό επίπεδο, όχι μόνο σε εξετάσεις ρουτίνας άλλα και έρευνας. 
  • Υπάρχουν ανά την χώρα πληθώρα ιδιωτικών και διαπιστευμένων εργαστηρίων που ιδρύθηκαν και διευθύνονται από Κτηνιάτρους και τα πρώτα εργαστήρια ελέγχου τροφίμων ήταν τα κτηνιατρικά. 
  • Στο 5ετές πρόγραμμα σπουδών των Κτηνιατρικών Σχολών, περίπου 11% του συνόλου των μαθημάτων αφορούν αποκλειστικά στα τρόφιμα και στον έλεγχό τους. 
  • Το 35% εκτός του προηγουμένου ποσοστού αφορούν σε μαθήματα που υποστηρίζουν τα προηγούμενα. 
  • Η συντριπτική πλειοψηφία των ελληνικών επιστημονικών συγγραμμάτων που αφορούν στα τρόφιμα ζωικής προέλευσης έχουν ως συγγραφείς κτηνιάτρους. 
  • Η νομοθεσία της Ευρωπαϊκής Ένωσης καθορίζει σαφέστατα τα καθήκοντα των κτηνιάτρων γύρω από τα τρόφιμα αλλά και πιο συγκεκριμένα ο Καν. 178/2002 του οποίου καταργούνται άρθρα αναφέρει κατηγορηματικά (άρθρα 59, 60 & 61) ότι «Με την επιφύλαξη ……………, όταν ένα κράτος μέλος είναι της άποψης ότι μέτρο που έχει ληφθεί από άλλο κράτος μέλος στον τομέα της ασφάλειας των τροφίμων ΔΕΝ συμβιβάζεται με τον παρόντα κανονισμό ή ενδέχεται να επηρεάσει τη λειτουργία της εσωτερικής αγοράς, ΑΝΑΦΕΡΕΙ ΤΟ ΘΕΜΑ ΣΤΗΝ ΕΠΙΤΡΟΠΗ, η οποία ενημερώνει αμέσως το άλλο ενδιαφερόμενο κράτος μέλος. 
  • Επίσης, στον ίδιο Κανονισμό και στο άρθρο 61 «Ρήτρα επανεξέτασης» αναφέρεται: «Με την αξιολόγηση θα κρίνονται οι πρακτικές εργασίας και ο αντίκτυπος της Αρχής και κατά την αξιολόγηση, λαμβάνονται υπόψη οι απόψεις των ενδιαφερομένων, τόσο σε κοινοτικό όσο και σε εθνικό επίπεδο»! Επομένως, το σχέδιο που προτείνεται θα πρέπει να υποβληθεί και στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή για να εγκριθεί! 
  • Το ΠΔ 344/2000 ορίζει σαφέστατα ότι οι κτηνίατροι είναι αρμόδιοι για τα αναφερόμενα στο άρθρο 55 αντικείμενα της ειδικότητας τους, όπως σαφώς προσδιορίζει και τα αντικείμενα των άλλων κλάδων 
Ύστερα από τα παραπάνω, συνάγεται ότι ο αποκλεισμός των κτηνιάτρων από τις αναλύσεις στα τρόφιμα ζωικής προέλευσης είναι άδικος και αντιεπιστημονικός. Άλλωστε με βάση τα προαναφερόμενα δικαιώματα και την επιστημονική τους κατάρτιση προσφέρουν ήδη τις υπηρεσίες τους τόσο στον ιδιωτικό όσο και στον δημόσιο τομέα (βιομηχανίες, ιδιωτικά εργαστήρια, πανεπιστημιακά ιδρύματα, ΕΦΕΤ, ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ).

Έχουμε την πεποίθηση ότι επειδή η νομοθεσία σαφώς καθορίζει τις αρμοδιότητες όλων, προς τι:
  1. Ο εκ νέου προσδιορισμός και μάλιστα όταν η αναφορά γίνεται σε συγκεκριμένους φορείς ; 
  2. Η κατονομασία ορισμένων μόνο, επαγγελματικών κλάδων, πολύ δε περισσότερο όταν η επιστημονική αλήθεια είναι μια και μοναδική και δεν προσδιορίζεται από επαγγελματικές δραστηριότητες, και 
  3. Το άρθρο 55, το οποίο, όχι μόνο δεν προσφέρει απολύτως τίποτε, αλλά ταυτόχρονα, είναι ανεδαφικό (ήδη έχει προκαλέσει πάμπολλες αντιδράσεις και ασφαλώς θα προκαλεί περιπλοκές στην πράξη, όπως άνετα μπορεί κανείς να συμπεράνει από τα 54 σχόλια που αναρτήθηκαν στη δημόσια διαβούλευση του ΥΠΑΑΤ), τι θέση έχει στο σχέδιο νόμου; τι εξυπηρετεί; την επιστήμη; τη δημόσια υγεία ή τον πολίτη; 
Ασφαλέστατα κατά την άποψή μας αλλά και με βάση όλα όσα προαναφέρθηκαν, ΤΙΠΟΤΑ από αυτά. Τότε όμως τι;

Με τιμή

Σπυρίδων Γεωργάκης
Ομ. Καθηγητής Κτηνιατρικής Σχολής ΑΠΘεσσαλονίκης

Αθανάσιος Τυρπένου
τ. Δντης Εθν. Εργ. Αναφοράς Καταλοίπων-Αθηνών

Σπυρίδων Ραμαντάνης
Καθηγητής Τεχν. Τροφίμων & Κρέατος ΤΕΙΑ
Πρ. Κλ. Δημ. Υγείας ΕΚΕ

Φωτεινή Αθανασοπούλου
Καθηγήτρια Ιχθυοπ/γίας, Κτην. Τμ. Πανεπ. Θεσσαλίας

Αλέξανδρος Γκόβαρης
Καθηγ. Υγιεινής Τροφίμων ΖΠ, Κτην. Τμ. Πανεπ. Θεσσαλίας

Ιωάννης Αμβροσιάδης
Καθηγητής Κτηνιατρικής, Τομέας Υγ. & Τεχν. Τροφίμων ΖΠ ΑΠΘεσσαλονίκης

Αθηνά Τραχήλη
Πρόεδρος Πανελληνίου Κτηνιατρικού Συλλόγου 
επιστροφή