Θέσεις του ΠΚΣ επί του σχεδίου νόμου που αφορά το νέο πλαίσιο για την ευζωία των ζώων συντροφιάς

Αθήνα, 21/03/21

Αρ. Πρωτ.: 1873

Θέμα: Θέσεις του ΠΚΣ επί του σχεδίου νόμου που αφορά το νέο πλαίσιο για την ευζωία των ζώων συντροφιάς

Σας καταθέτουμε τις θέσεις μας σχετικά με το υπό επεξεργασία νομοσχέδιο, όπως αποφασίστηκαν  σε έκτακτη Διοικούσα Επιτροπή του Συλλόγου μας. Θεωρούμε ότι οι απόψεις μας πρέπει να ληφθούν σοβαρά υπόψη λόγω της εμπειρίας, επιστημονικής γνώσης και εξειδίκευσή μας στο συγκεκριμένο αντικείμενο. 

Οι θέσεις μας συνοπτικά αφορούν:

α. Την εποπτεία και τον έλεγχο των ζώων συντροφιάς από τις κτηνιατρικές υπηρεσίες ανεξαρτήτως μεταφοράς αρμοδιοτήτων.

β. Τις αρμοδιότητες των δήμων στη διαχείριση των ζώων συντροφιάς οι οποίες δε θα πρέπει να εκχωρούνται σε τρίτα νομικά πρόσωπα.

γ. Την υποχρέωση κάθε δήμου να ιδρύει δημοτικό κτηνιατρείο υπό συγκεκριμένους όρους και προϋποθέσεις και να μη διενεργούνται κτηνιατρικές πράξεις σε δημόσιος χώρους ή κοντινές μονάδες που αντικειμενικά δε διαθέτουν πλήρη εξοπλισμό αντίστοιχο των ιδιωτικών κτηνιατρείων.  

δ. Την αντίθεσή μας στην απαγόρευση να προβαίνει ο κτηνίατρος σε εξέταση και θεραπεία κάθε ζώου που έχει ανάγκη ανεξαρτήτως σημάνσεως. 

ε. Την αντίθεσή μας στην υποχρεωτικότητα της στείρωσης σε όλα τα ζώα, διάταξη που συνεπάγεται περιστολή της ατομικής ελευθερίας των ιδιοκτητών των ζώων και προσβάλλει τη φύση των ζώων. 

στ. Την παροχή ατελώς κτηνιατρικών υπηρεσιών από τους Δήμους σε ευπαθείς ομάδες, πχ ΑμΕΑ, άνεργους και όχι βάσει εισοδηματικού κριτηρίου (10.000 ευρώ) που σύμφωνα με τα στατιστικά του Υπουργείου Οικονομικών αφορά το 60%του πληθυσμού ή το 90% των ελεύθερων επαγγελματιών και που βεβαίως ενίοτε δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα. 

ζ. Τη μεταφορά της βάσης δεδομένων της ηλεκτρονικής σήμανσης ζώων συντροφιάς στον Π.Κ.Σ., όπως συνέβαινε έως το 2015 με ιδιαίτερη επιτυχία και χωρίς να δημιουργούνται προβλήματα.

Επιπλέον, για την προάσπιση της υγείας και ευζωίας των ζώων, αλλά και την προστασία της δημόσιας υγείας θεωρούμε απαραίτητη

α. Τη θέσπιση ηλεκτρονικής συνταγογράφησης  των κτηνιατρικών φαρμάκων με στοιχείο αναφοράς το microchip του ζώου.

β. Τη διατίμηση των κτηνιατρικών φαρμάκων με αναγραφή των τιμών τους στη συσκευασία, προκειμένου να αποφευχθεί κάθε περίπτωση αισχροκέρδειας σε βάρος των ιδιοκτητών ζώων, των κτηνιάτρων και κατ’ επέκταση σε βάρος της ίδιας της υγείας των ζώων. 

Άρθρο1 

περ.η

Υπεύθυνος για τον χαρακτηρισμό ενός νοσήματος ως επικίνδυνου πρέπει να είναι αποκλειστικά ο αρμόδιος κτηνίατρος. 

περ.θ

Την αποκλειστική ευθύνη για την επιλογή αναδόχων αδέσποτων ζώων πρέπει να την έχει ο εκάστοτε δήμος μετά από αίτηση του φυσικού προσώπου.  Εφόσον ο δήμος είναι υπεύθυνος, δεν υφίσταται λόγος συμμετοχής άλλων νομικών προσώπων στο θέμα επιλογής αναδόχου, κάτι το οποίο μόνο σύγχυση αρμοδιοτήτων θα επιφέρει.

περ. ιε

Η διαδικτυακή ηλεκτρονική βάση σήμανσης και καταγραφής ζώων συντροφιάς  να τηρείται στον Π.ΚΣ. που διαθέτει τη σχετική εμπειρία και γνώση, αφού την τηρούσε πάνω από μία δεκαετία με αποκλειστικά δικές του δαπάνες και χωρίς καμία επιβάρυνση του κρατικού προϋπολογισμού. 

Περ.ιε εδαφ.v

Το θέμα της δημιουργίας Τράπεζας αίματος είναι δυσλειτουργικό διότι δεν υπάρχουν τα ίδια ιατρικά δεδομένα με τους ανθρώπους. Στα ζώα υπάρχουν πολλές ομάδες αίματος, οι ώρες και οι συνθήκες διατήρησης του αίματος είναι διαφορετικές. Η προτεινόμενη πρακτική το μόνο που θα είχε ως αποτέλεσμα είναι αυξημένες γραφειοκρατικές απαιτήσεις. Αντί αυτού μία βάση δεδομένων-μητρώο ιδιοκτητών ζώων με τα απαραίτητα στοιχεία των ίδιων και των ζώων τους ως εθελοντών αιμοδοτών θα μπορούσε να λειτουργήσει προς αυτήν την κατεύθυνση

περ. ιζ 

Στο ηλεκτρονικό βιβλιάριο να καταγράφονται μόνο οι υποχρεωτικές από τον νόμο κτηνιατρικές πράξεις. Είναι πρακτικώς αδύνατο να καταγράφεται κάθε κτηνιατρική πράξη, αφού τα περισσότερα κτηνιατρεία δε διαθέτουν προσωπικό και ο κτηνίατρος δεν είναι δυνατό να απασχολείται με την ηλεκτρονική καταγραφή κάθε ενέργειάς του. Κάτι τέτοιο θα αυξήσει το κόστος της παρεχόμενης υπηρεσίας, η οποία έχει ήδη αυξηθεί λόγω της υπαγωγής μας στον υψηλό συντελεστή  ΦΠΑ 24%. Δε θεωρούμε ότι πρέπει η πολιτεία να γνωρίζει και να καταγράφει κτηνιατρικές πράξεις ήσσονος σημασίας,(π.χ. μία θεραπεία ωτίτιδας ή γαστρίτιδας) πέρα από εκείνες που είναι υποχρέωση του ιδιοκτήτη. Τέλος, με την πρακτική αυτή συλλέγονται μη ουσιώδη στοιχεία για το ζώο και  για τον ιδιοκτήτη που άπτονται του κανονισμού GDPR και του ιατρικού απορρήτου. Η θέση μας είναι ότι θα πρέπει παραλλήλως να υφίσταται και το βιβλιάριο υγείας επί τη σημερινή του μορφή γιατί αποτελεί το μοναδικό έγγραφο αναφοράς με το οποίο ενημερώνεται ο μη εξοικειωμένος με το διαδίκτυο ιδιοκτήτης του ζώου για τις αγωγές και για τον προγραμματισμό των εμβολίων.

Άρθρο 2 Αρμόδιες αρχές

παρ.2 

Το Υπουργείο Εσωτερικών πρέπει να συνεργάζεται με την οικεία διεύθυνση κτηνιατρικής. 

Άρθρο 3 Εθνικό Μητρώο Ζώων Συντροφιάς

παρ.2 α και β

Το ηλεκτρονικό βιβλιάριο ζώων συντροφιάς για λόγους πρακτικούς αλλά και για λόγους ιατρικού απορρήτου και προσωπικών δεδομένων όπως αναλύσαμε ανωτέρω (άρθρο1 περ.1ζ) δεν είναι δυνατό να περιλαμβάνει κάθε φαρμακευτική αγωγή υποχρεωτικά παρά μόνο τα νοσήματα υποχρεωτικής δήλωσης. Παραλλήλως, θα πρέπει να παραμείνει σε ισχύ το έντυπο βιβλιάριο υγείας ώστε να επιδεικνύεται σε κάθε ζήτηση από τις δημόσιες αρχές. 

παρ.5

Στη συγκεκριμένη παράγραφο και στο πρώτο εδάφιο ορίζεται ότι πρόσβαση στο ΕΜΖΣ έχουν οι πιστοποιημένοι κτηνίατροι που ασκούν νομίμως το κτηνιατρικό επάγγελμα στη χώρα καθώς και οι εθελοντές που είναι νόμιμα εγγεγραμμένοι στο ΓΕΩΤ.Ε.Ε.

Οι εθελοντές κτηνίατροι έρχονται στη χώρα με σκοπό να στειρώνουν αδέσποτα ζώα, τα οποία ευρίσκονται υπό την εποπτεία και τον έλεγχο του εκάστοτε Δήμου. Συνεπώς δεν υπάρχει κανένας λόγος να έχουν πρόσβαση στο ΕΜΣΖ, η δε σήμανση και καταγραφή  μπορεί να πραγματοποιείται από τον συνεργαζόμενο με τον Δήμο κτηνίατρο.  

Στο δεύτερο εδάφιο της παραγράφου έχει τεθεί διάταξη με την οποία οι κτηνίατροι δε θα έχουν δικαίωμα να προβαίνουν σε εξέταση και θεραπεία ζωών συντροφιάς εφόσον δεν έχουν τη νόμιμη σήμανση εκτός αν πρόκειται για σοβαρές περιπτώσεις. Ο κτηνίατρος εκ της ιδιότητάς του έχει καθήκον να παρέχει τις υπηρεσίες του για να αντιμετωπίσει θέματα υγείας του ζώου, ανεξάρτητα από το αν η περίπτωση είναι βαριά ή όχι. Άλλωστε ουδείς γνωρίζει εκ των προτέρων ποια θα είναι η εξέλιξη ενός περιστατικού. Οι κτηνίατροι συνεπώς θα συνεχίζουν να περιθάλπουν κάθε ζώο που έχει ανάγκη κτηνιατρικής φροντίδας, είμαστε, όμως, στη διάθεσή σας να βρούμε άλλους τρόπους ώστε να διασφαλίζεται η τήρηση της νομοθεσίας περί σήμανση και καταγραφής των ζώων.

παρ.13

Η δυνατότητα μέσω του συγκεκριμένου άρθρου να στειρώνονται, σημαίνονται και εμβολιάζονται δωρεάν τα δεσποζόμενα ζώα στα δημοτικά κτηνιατρεία όταν οι ιδιοκτήτες τους δηλώνουν εισόδημα κάτω των 10.000 ευρώ σημαίνει μείωση του αντικειμένου των ιδιωτών κτηνιάτρων και αντίστοιχη μείωση εισοδήματός τους, αφού βάσει στατιστικών στοιχείων του Υπ. Οικονομικών το 90% των ελευθέρων επαγγελματιών και άνω του 60% του πληθυσμού δηλώνει εισόδημα κάτω των 10.000 ετησίως. Η συγκεκριμένη διάταξη έρχεται σε πλήρη αντίθεση με το δικαίωμα της ανάπτυξης της ελεύθερης οικονομικής δραστηριότητας, οι δε Δήμοι ουσιαστικά ανταγωνίζονται τους κτηνιάτρους, εφόσον αναφερόμαστε σε μεγάλο αριθμό μείωσης πελατών. Οι ΑμΕΑ θα πρέπει να έχουν αυτό το δικαίωμα για κοινωνικούς και ηθικούς λόγους. 

Από την άλλη πλευρά, πρέπει να συνυπολογίσουμε ότι αν κάποιος δε διαθέτει τα στοιχειώδη για τη δική του επιβίωση ακόμα κι αν του παρέχεται δωρεάν η στείρωση και ο εμβολιασμός του ζώου, προφανώς θα αδυνατεί να προσφέρει αντιστοίχως τα στοιχειώδη για την επιβίωση του ζώου ή την κατάλληλη θεραπεία σε περίπτωση ασθένειας. Σας ενημερώνουμε δε ότι σε άλλες ευρωπαϊκές χώρε, π.χ. Ηνωμένο Βασίλειο, απαιτείται να υφίσταται ελάχιστο ετήσιο εισόδημα για να διατηρεί κανείς ζώο συντροφιάς.  Τέλος, αν το ζώο εμβολιαστεί στον δήμο και κατά τις νυχτερινές ώρες έχει κάποια αλλεργική αντίδραση πώς θα αναζητηθεί ο κτηνίατρος του δήμου;! 

παρ.13

Βάσει των ανωτέρω αναφερομένων η διαδικτυακή βάση δεδομένων να παραδοθεί στον Π.Κ.Σ. 

Άρθρο 4 Υποχρεώσεις ιδιοκτήτη δεσποζόμενου ζώου συντροφιάς

παρ. 1

Αντιτιθέμεθα στην υποχρεωτικότητα της στείρωσης σε όλα τα ζώα συντροφιάς και μάλιστα αδιακρίτως φύλου και είδους. Μία τέτοια πρόβλεψη φανερώνει αντιεπιστημονική, ολοκληρωτικού τύπου προσέγγιση και ελλιπή ανάλυση του φαινομένου του υπερπληθυσμού των αδέσποτων.

Εφόσον αποδεχόμαστε αφενός ότι τα ζώα έχουν συναισθηματική νοημοσύνη και αφετέρου ότι η αναπαραγωγή αποτελεί τη βάση της φυσικής συνέχειας, η επιβολή της στείρωσης στα δεσποζόμενα ζώα δια νόμου δεν μπορεί να αιτιολογηθεί. 

Είναι προφανές ότι η συγκεκριμένη διάταξη έρχεται σε αντίφαση με το άρθρο 1 του αυτού νομοσχεδίου που αναφέρεται σε ελευθερία εκφράσεως και φυσιολογική συμπεριφορά των ζώων υπό κατάλληλες συνθήκες. 

Με την ανωτέρω υποχρεωτική θέσπιση στειρώσεως η πολιτεία περιορίζει τα ατομικά δικαιώματα και τις ατομικές ελευθερίες των πολιτών-ιδιοκτητών ζώων, δικαιώματα, όμως, που θα δικαιούτο να περιστείλει μόνο εφόσον θα υφίσταντο λόγοι δημόσιας τάξης και ασφάλειας. Στη συγκεκριμένη περίπτωση η Πολιτεία θα μπορούσε να επιβάλει ασφαλιστικές δικλείδες και κυρώσεις για τους ιδιοκτήτες των νεογέννητων ζώων, όπως τα πράττει με το υπό κρίση νομοσχέδιο, με συνέπεια να φαντάζει υπερβολή η οποιαδήποτε περαιτέρω διάταξη. 

Επιβάλλοντας, όμως, με νόμο την κατάργηση πέραν της μίας φοράς, αναπαραγωγής των δεσποζόμενων ζώων και την εν συνεχεία στείρωσή τους, η πολιτεία ουσιαστικά δημιουργεί την εντύπωση ότι δεν έχει εμπιστοσύνη στην υπευθυνότητα των πολιτών απέναντι στα ζώα που έχουν στην κατοχή τους.

Επίσης, σας ενημερώνουμε ότι εκτός της Ρουμανίας και της Κροατίας και μάλιστα όχι καθολικά, αλλά υπό συγκεκριμένες περιπτώσεις, σε καμία άλλη χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης δεν υφίσταται υποχρεωτικότητα της στείρωσης .

Άρθρο 5

παρ.8

Η αναπαραγωγή των γεννητόρων πρώτου βαθμού συγγένειας δεν υπάρχει λόγος να απαγορεύεται διότι δε δημιουργεί ιατρικής φύσεως προβλήματα αντίστοιχα των ανθρώπινων.

Άρθρο 6 

παρ. 1 και παρ. 4γ

Οι Αρμοδιότητες και υποχρεώσεις Δήμων (ΝΠΔΔ) στη διαχείριση των ζώων συντροφιάς που περιγράφονται στον νόμο σε καμία περίπτωση δεν μπορούν να μεταβιβάζονται/εκχωρούνται σε Νομικά Πρόσωπα Ιδιωτικού Δικαίου ( Σωματεία και Οργανώσεις μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα). Όταν αυτό μάλιστα γίνεται και με νομοθετική ρύθμιση  μας βρίσκει ριζικά και από θέση αρχής, αντίθετους.

Στο προς συζήτηση σχέδιο νόμου είναι ιδιαίτερα κομβικής σημασίας η αντίθεσή μας στα εξής:

           α/  Δυνατότητα υπογραφής σύμβασης μεταξύ Δήμου και φιλοζωικών/ΜΚΟ για την ανάθεση σε αυτούς των προγραμμάτων διαχείρισης (οικονομικής και λειτουργικής) αδέσποτων ζώων συντροφιάς

           β/  Ανάθεση σε φιλοζωικά/ΜΚΟ τη διαχείριση της πλατφόρμας υιοθεσιών, καθώς και τη δυνατότητα αυτών να εκδίδουν πιστοποιητικά υιοθεσιών και άλλα επίσημα έγγραφα.

           γ/  Δυνατότητα εκπροσώπου φιλοζωικών/ΜΚΟ να συμμετέχουν ως κατήγοροι σε δικαστικές παραστάσεις ακόμα και όταν οι αντίστοιχες υποθέσεις αφορούν τρίτους ή ακόμα και όταν η εκδικαζόμενη υπόθεση έχει τελεστεί σε άλλο νομό.

           δ/  Ορισμό προσωρινού αναδόχου αδέσποτου ζώου συντροφιάς από φιλοζωικά.

Άρθρο 6 

παρ. 5

Το 90% των αλλοδαπών «εθελοντών» κτηνιάτρων που εμπλέκονται στα προγράμματα εθελοντικών στειρώσεων είναι αμειβόμενοι κτηνίατροι που λαμβάνουν αποζημίωση ή είναι υπάλληλοι ΜΚΟ ή άλλων οργανισμών. Είναι χαρακτηριστικό το παράδειγμα κτηνιάτρων που βρίσκονται στη χώρα μας για αρκετά διαδοχικά 20ήμερα εντός του ίδιου έτους εδώ και πολλά χρόνια, ενώ ενδιάμεσα βρίσκονται για τον ίδιο λόγο σε άλλες χώρες. Για τον λόγο αυτό εθελοντές αλλοδαποί κτηνίατροι που διενεργούν στειρώσεις θα πρέπει να έχουν τις ίδιες υποχρεώσεις με τους νόμιμα εργαζόμενους κτηνιάτρους στη χώρα μας, όπως φορολογικές και ασφαλιστικές υποχρεώσεις, καθώς επίσης  και να εγγράφονται στον ΠΚΣ.

Παρ.5 και 6

Αναφέρεται η δυνατότητα πραγματοποίησης στειρώσεων σε κινητές μονάδες και σε εγκαταστάσεις των γραφείων Περιφέρειας ή δήμων. Είναι ανεπίτρεπτο να διενεργούνται κτηνιατρικές πράξεις σε τέτοιους χώρους διότι η στείρωση είναι μία σοβαρή χειρουργική επέμβαση, η οποία απαιτεί γενική αναισθησία και λαπαροτομή στην κοιλιακή χώρα του ζώου, επιβάλλεται δε περαιτέρω νοσηλεία του για τουλάχιστον 2-3 μέρες εξαιτίας του κινδύνου μετεγχειρητικών επιπλοκών. Τέτοιες χειρουργικές επεμβάσεις δεν είναι εφικτό να πραγματοποιούνται σε κινητές μονάδες ούτε σε εγκαταστάσεις των διευθύνσεων αγροτικής οικονομίας και κτηνιατρικής, δεδομένου ότι απαιτούνται συγκεκριμένοι αδειοδοτημένοι χώροι, όπως αναφέρει η κείμενη νομοθεσία, κτηνιατρεία/κτηνιατρικές κλινικές για να διασφαλίζονται οι κανόνες υγείας και ευζωίας των ζώων συντροφιάς, η διαχείριση των ιατρικών αποβλήτων άρα και η προστασία του περιβάλλοντος, καθώς και ο τρόπος χειρισμού των φαρμάκων που χρησιμοποιούνται για την αναισθησία (ναρκωτικές ουσίες) για τις συγκεκριμένες επεμβάσεις, καθώς και οποιοδήποτε άλλο φαρμακευτικό σκεύασμα χρησιμοποιείται για την περαιτέρω νοσηλεία των ζώων. 

Με βάση τα ανωτέρω, οι στειρώσεις πρέπει να πραγματοποιούνται αποκλειστικά σε αδειοδοτημένο κτηνιατρείο ιδιωτικό, δημοτικό ή διαδημοτικό και να τηρούνται οι προϋποθέσεις του Ν. 604/77 και του Π.Δ. 483/78 περί αδειοδοτήσεως κτηνιατρείων.    

Άρθρο 8. Υιοθεσία αδέσποτων ζώων

Όπως αναφέραμε και στο εισαγωγικό σημείωμα ο Δήμος θα πρέπει να έχει την αποκλειστική αρμοδιότητα για την υιοθεσία αδέσποτων ζώων χωρίς να εκχωρεί δικαιώματα σε τρίτα νομικά πρόσωπα. 

Άρθρο 17

 παρ. 2

Αντιμετώπιση λεϊσμανίασης

Με βάση τα ανωτέρω μόνο ο δήμος πρέπει να είναι υπεύθυνος για την καταγραφή και θεραπεία των αδέσποτων ζώων. 

Άρθρο 19 

παρ.1

Το ζώο που αφαιρείται από τον ιδιοκτήτη με εντολή του αρμόδιου εισαγγελέα θα πρέπει να παραδίδεται μόνο στο καταφύγιο αδέσποτων ζώων του αρμόδιου δήμου. 

Άρθρο 21 Διοικητικές κυρώσεις και πρόστιμα 

Εφόσον απαλειφθεί η διάταξη περί μη εξέτασης μη σημασμένου ζώου από κτηνίατρο θα πρέπει να διαγραφεί και η διάταξη με τα σχετικά πρόστιμα α/α4, καθώς επίσης και οι διατάξεις που αφορούν πρόστιμα σχετικά με στειρώσεις εφόσον πάλι καταργηθεί η διάταξη της υποχρεωτική στείρωσης δεσποζόμενων ζώων (α/α 4 και 5 και παρ. 7).

Άρθρο 32 Ειδική επιτροπή παρακολούθησης

Σε αυτήν την επιτροπή επιβάλλεται η συμμετοχή ενός κτηνιάτρου της Γενικής Διεύθυνσης Κτηνιατρικής και ενός κτηνιάτρου του Π.Κ.Σ.

Είμαστε στη διάθεση σας για κάθε διευκρίνιση και συζήτηση επί του νομοσχεδίου. 

Με εκτίμηση,

Η ΠΡΟΕΔΡΟΣ                                                   Ο ΓΕΝ. ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ

Αθηνά Τραχήλη                                                   Άγγελος Σαντοριναίος